Arap Atı
Sıcakkanlı at ırklarının en önemli örneklerindendir. M.Ö. 2000 yıllarından beri Arap
yarımadası ve çevresinde tanınmakta ve yetiştirilmektedir.
•Arap atının özellikleri
İyi bir Arap atında beden yapısında harmoni, uyum (orantı) ve asalet dikkati çeker.Arap atında baş küçük ve zariftir. Başın profili düz veya dalgalıdır. Genellikle burun üstünde hafif bir çöküntü görülür. Başın şekli genelde dört köşe ve alın geniştir. Gözler iri ve
bakışlar uysaldır. Burun delikleri geniş olup sıcak ve kuvvetli solunum esnasında açıldığı zaman dört köşe bir şekil alır. Kum fırtınaları zamanında düz bir hat yarık şeklinde kapanır. Kenarları ince, mukozası şeffaf pembedir. Burun ucu hafif çukurdur. Dudakları ince ve
zariftir. Üst dudak alt dudağı geçer ve ağız genel görünüm olarak sivridir.Kulaklar küçük ve sivri, hareketli ve diktir. Boyun cidagodan sonra hafif bir çöküntü
yaparak güzel bir bükülmeyle yükselir, hatları belirli ve uzun olup, baş ve göğüs ile bağlantı kuvvetlidir. Yele ince ipek gibi cidago yüksek ve kuru, omuzlar kâfi derecede uzun ve eğimli, göğüs derin, uzun ve geniş, karın yuvarlak, böğürler (fossa para lumbalisler) kapalı,
sırt ve bel kısa (5 omurlu), sağrı uzun ve düz, kuyruk bağlantısı yukarıdan ve kuyruk kılları incedir. Yürüyüş esnasında kuyruk kalkar ve havada güzel bir kavis yapar. Buna kuyruk tutma denir. Bacaklar kuru, kemikler sağlam, eklemler geniş, bağ ve tendolar belirgin,
tırnaklar küçük ve sağlamdır. Vücudu örten kıllar ince ve yumuşaktır. Damarla derini altında görülür. Yürüyüş hafif ve elastikidir. Tırıs yürüyüşte adımlar alçaktandır. Dörtnala yürüyüşleri (koşmaları)gayet iyidir.Adımlar çok geniş değildir.Cidago yüksekliği 132-160 cm olmakla beraber genellikle 145-155 cm arasındadır. Arap atı üç yaşında gelişimini tamamlar. Doru kır ve al donlar en fazla görülür.Arap atı, açlığa, susuzluğa, hastalıklara ve birçok kötü şarta karşı dayanıklı bir hayvandır.
İngiliz Atı
İngiliz atı, sıcakkanlı at ırklarının en önemlisidir. İngiliz atı, insanlar tarafından belli bir yetiştirme yöntemi ve yarış istikametinde sıkı bir seleksiyon uygulanarak
meydana getirilmiş bir ırktır.
• İngiliz atının özellikleri
İngiliz atları genel olarak 165-170 cm cidago yüksekliğindedir. Bundan daha yüksek ve daha alçak hayvanlara rastlansa da bunlar makbul tutulmaz. Baş, çok defa biraz büyük fakat asil ve kurudur. Gözler büyük ve canlıdır. Burun delikleri büyüktür. Çene altı (masseterler-ganaşlar) geniştir. Alın Arap atına göre dar ve uzundur. Genel görünümüyle vücudun bütün hatları uzun görünümlüdür.Cidago yüksek ve uzundur. Sırt ve bel normal uzunlukta geniş ve kuvvetlidir. Sağrı geniş, uzun ve arkaya doğru meyillidir. Kuyruk bağlantısı biraz aşağıdandır ve koşarken “kuyruk tutma” görülmez. Göğüs yapısı geniş uzun ve derindir. Bu bakımdan solunum ve dolaşım sistemi iyi gelişmiştir.
Bacak kasları ve tendoları kuvvetli ve belirgindir. Eklemler geniş ve sağlam bağlantılıdır. Tırnaklar geniş ve sağlamdır. Deri ince ve yumuşak, tüyler daima
kısa ve parlak, yeleler uzundur.İyi bakım ve besleme gerekir.İngiliz atı, bir yarış ve spor atıdır. Dünyanın en süratli koşan atıdır. Adımlar geniştir. Adi yürüyüş esnasında arka ayaklar ön ayak izlerini aşar.Yarışa
uygun olmayan İngiliz atları başka hizmetlerde kullanılabilir. Yarış yeteneklerini büyük ölçüde kalıtsal olarak yavrularına aktarırlar.İngiliz atının iklime uyma kabiliyeti çok yüksektir.
Haflinger Atı
Haflinger atı Avusturya, Güney Almanya ve İsviçre’de Alp Dağları bölgelerinde yetiştirilir. Sıcakkanlı at ırkları arasında sayılmakla beraber soğukkanlı at ırklarının tipine benzer.Alman at ırkı olan Noriker ve Arap atları ile melezlenmesi sonunda meydana gelmiştir.
•Haflinger atının özellikleri
Haflinger atı, 130-140 cm cidago yüksekliğinde olup vücut hatları ve bacakları
kısadır. Baş küçük, alın geniş, boyun kısa ve kalın, perçem ve yele bol ve uzun kıllardan
oluşmuştur. Cidago kısadır. Sırt ve bel kısa, geniş, kuvvetli; sağrı geniş biraz düşük, sağrı
kasları çok iyi gelişmiş bir durumdadır. Bacaklar ve
eklemleri kuvvetlidir. Kuyrukta kalın, bol ve uzun kıllarla örtülüdür.Yele, kuyruk ve ayak uçları ise saman sarısı rengindedir. Bu özellikler ırkın genel karakteristiğidir.
Süratli yürüyüş ve binek için elverişli değildir. Sırtta
yük taşıma, araba ve çiftlik hizmetlerinde kullanılabilir. Canlı mizaçlı olmakla beraber gayet
iyi huylu, yumuşak, her işe kolaylıkla alıştırılabilir ve kullanılabilir bir yapıya sahiptir.Dayanıklıdır, az yemle vücut formunu ve gücünü devam ettirebilir.Hastalıklara karşı çok dayanıklıdır. Döl verimleri yüksektir.
Yurdumuzda saf yetiştirilmesinin yanında
yerli atlarımızla ve yarımkan Arap atlarla melezlemesi yapılmıştır.
Midilli Atları (Poniler)
Sıcakkanlı at grubunun içine dahildir ve Ponilerdir. Türkçede Midilli atı diye anılan Poniler küçük yapılı atlardır. Bunların genel olarak cidago
yükseklikleri 110-120 cm arasındadır.Midilli atlarının vücut formları, donları ve diğer bazı özellikleri yetiştikleri yerlere göre değişir ve bu bakımdan çeşitli ırk isimleriyle tanınırlar. Midilli atları genel olarak adalarda ya da dar arazi bölgelerinde yetişmişlerdir ve
ırk olarak Midilli atları rahvan yürüyüşe sahiptirler.
Midilli atları genel olarak çok hafif hizmetlerde kullanılabilen kısa mesafelerde binek
hayvanı olarak ya da hafif yük taşıma hayvanı olarak kullanılan hayvanlardır. Özellikle çocuklara arkadaş ve onların spor ve zevk ihtiyacı için yetiştirilirler. Çok sağlam yapılı, dayanıklı kanaatkâr ve uysal hayvanlardır.
Yerli At Tipleri
Türkiye'de yerli isim altında yetiştirilen değişik at tipleri bulunmaktadır. Bu yerli tipleri, sabit morfolojik ırk karakterlerine sahip olmamaları nedeni ile birbirlerinden ayırt etmek çok zordur.
Çukurova tipi
Bu tip, asıl yerli tipe göre biraz daha yüksek cidago yüksekliğine sahiptir (137 cm). Vücut hatları uzundur. Boyun ve bedenin orta kısmı daha uzundur.Genellikle baş ve kulaklar uzundur. Boyun uzun orta derecede kaslıdır. Cidago uzundur. Sırt ve bel uzundur. Ön göğüs kuvvetli fakat az geniş ve uzundur. Böğürler açık, sağrı uzunca ve az meyillidir. Kuyruk genellikle yukarıdan bağlantılıdır. Karın yuvarlaktır. Genellikle kemik yapısı kuvvetlidir.İncikler ve bilekler uzuncadır (yatık bilek fazla görülür, kılıç bacaklılığa fazla meyil gösterir.). Bu atlara bugün az sayıda rastlanmaktadır. Bu atların safkan Arap atı ile birleştirilerek ıslah edilmiş olduğu söylenebilir.
Cirit atı
Doğu Anadolu ve Hınıs atının karışmasından meydana gelmiştir.Dayanıklı, kuvvetli, hızlı ve çok uysal bir attır. Baş ufak, gözler orta büyüklükte, kulak araları geniş, kulaklar hareketli, gözler parlak ve hareketli, baş profili genellikle düzdür fakat az miktarda da olsa çukur ve bombeliye rastlanır. Boyun orta uzunlukta ve kuvvetli, cidago az belirli, bel kısa, sağrı yuvarlak, tırnakları
kuvvetlidir. Bu atlar kuyruklarını ve başlarını yüksekte tutar.Arap atından daha kısa, tıknaz, kemikli, sağrı ve omuzları daha gelişmiş ve kuvvetlidir. Manevra kabiliyetleri yüksek ve ilk hızları çok iyidir. Bu nedenle cirit oyunlarında da en başarılı atlardır.Önemli
özelliklerinden biri de cesarettir.
Hınıs atı
Eklemleri kalın ve güçlü, bilekleri kısa, sağrı normal, bel kısa, boyun kalın ve kısadır.
Göğüs çok derin ve geniştir. Bu atlarda büyük ciğer ve yürek vardır. Kolay kolay yorulmaz,çalıştırıldıktan sonra iki saat dinlenme ile ayağa kalkarlar. Cidago 135-138
cm civarındadır. Kuyruk ve yele normal olup bazı numunelerde güttür. Normal olarak baş
tutuşu diktir, kuyruk tutuşu yüksektir ve kuyruk sokumu çok kalındır. Baş etli ve güzel, alın geniş, kulaklar dik ve ufak veya normaldir, donları her dondan
olup en çok doru don vardır. Hınıs atı çok dayanıklı ve cesur olup aynı zamanda çok çevik
ve hızlı bir attır.Rahvan yürür.
Hiç yorum yok:
yorum