Bakır zehirlenmesi nedir? Belirtileri nelerdir?
Etken:Toprakta en fazla rastlanan 26. elementtir. Bakır, tuzları halinde, (bakır sülfat, bakır klorür ve bakır oksit gibi) tarımda ve veteriner hekimlikte kullanılmaktadır.Ağızdan alındıktan sonra, vücutta ince bağırsaklardan emilir, dolaşıma girer. Karaciğerde yüksek düzeyde birikir. Lizozomlar, mitokondrionlar ve çekirdekteki temel enzimlerden başka noktalara sıkıca ve yüksek ilgiyle bağlanırlar. Bu noktalar protein kelatındaki sülfidril grupları olabilir, bakır bu yerlerde yükseltgenleyici maddelerin etkisiyle salıverilir. Vücuttan başlıca safrayla atılır, bağırsaklara gelen bakır burada kısmen geri emilir. Plasentadan kolayca geçer ve yavrunun
karaciğerinde de birikebilir.
Klinik bulgular: Koyunlar bakıra en duyarlı hayvanlardır. Akut zehirlenmeler özellikle koyunlarda, bulantı, kusma, tükürük salgısında artış, şiddetli karın sancısı, sürgün, güçsüzlük, anoreksi, ayak ve bacaklarda soğuma, felç, kollaps ve
klinik belirtilerin başlamasını takiben 1-4 günde ölüm şekillenir. Dışkıda koyu yeşil renktedir ve mukus bulunur.
Bağ ve bahçelerde fungusit olarak kullanılan “Bordo bulamacı” ve benzeri
bakır preparatları ile ilaçlanmış yerlerde, sığırların uzun süre otlatılmaları kronik
bakır zehirlenmelerine yol açmaktadır.Kronik bakır zehirlenmelere sığırlarda nadiren rastlanmaktadır. Sindirim semptomlarına ek olarak, depresyon hali, kaslarda güçsüzlük, hemoglobinüri ve sarılık şekillenir.Karaciğerde biriken bakır kritik bir düzeye yükseldiğinde, birdenbire hemolitik kriz şekillenir. Sarılık, hemoglobinüri, nabzın zayıflaması sonucu koma ve ölüm şekillenmektedir.
Otopsi bulguları:Bakır zehirlenmesi ile ölen koyunlarda sarılık, hemoliz,bağırsaklarda kanlanma, karaciğer büyümesi ve sarıportakal renk alması, safra kesesinde büyüme ve içinde koyu-yeşilimsi safra bulunması, böbreklerin büyümesi,kanamalı ve gevrek olması dikkat çeker.Kaslar koyu renktedir ve nekroz vardır.
Marazi madde seçimi ve gönderme şekli: Karaciğer ve böbrek gönderilir.
Hiç yorum yok:
yorum