KLİNİK KAN MUAYENESİ VE YORUMLANMASI
Kan vücut dışına alınır ve pıhtılaştırılsa jelatine benzer bir kitleye dönüşür ve pıhtının büzüşmesiyle, serum adı verilen sıvı dışarı çıkar. Serum plazmaya benzer fakat fibrinojen ve diğer pıhtılaşma faktörlerini içermez. Pıhtılaşma geri döndürülemez. Kanın içerisine pıhtılaşmayı engelleyen bir madde (antikoagülan) katılırsa, hücreler ağır oldukları için çöker ve böylece üstte plazma elde edilir.Bu şekliyle birbirinden ayrılmış kan şekilli elemanları ve plazma hafifçe karıştırılırsa tekrar kan elde edilmiş olur.
WBC ( Lökosit Sayısı) : Beyaz kan hücrelerinin (akyuvar) sayısını temsil eder ve hastalıklarda en önemli kriterdir.
Arttığı durumlar; Her türlü virüs, bakteri, mantar ve parazit enfeksiyonlar, akciğer enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonları, dermatit, enterit, dalağın hasarı, lösemi, stres durumları, ilaçlar, hemoliz durumları, hormon bozuklukları,alerjik hastalıklar
Azaldığı durumlar; Kongenital kemik iliği tümörleri, vücudun bağışıklık sisteminin bu hücreleri ve kemik iliğini harap ettiği durumlar, bakterileriyel enfeksiyonlar, ilaçlar, kemik iliği yetmezlikleri (Aplastik anemi), kemoterapiler, AIDS hastalığına yol açan HIV virüsül, ileri derecede dalak büyüklüğü, artrit, beslenme bozuklukları, vitamin eksiklikleri, radyasyon tedavisi, Tüberküloz.
RBC (Eritrosit Sayısı) : Kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısıdır. Klinik yönden sayımı birçok hastalığın tanısında yardımcı olur. Ağır egzersiz ve yüksek rakımda sayıları artarken düşük olması kansızlık (anemi) veya kan kaybını gösterir. Ayrıca hemolize neden olan bazı ilaçlar da eritrosit sayısını azaltabilir.
Arttığı durumlar; Polisitemia vera, yüksek rakım, akciğer hastalıklarında, kalp hastalıklarında, Böbrek hastalıkları, Pulmoner fibroz, kor pulmonale, fazla miktarda kan nakli ile alınan kan, az su içme, bağırsak tıkanıklığı, aort damarında daralma yaşanması, Karbon monoksit zehirlenmesi, kanda düşük oksijen seviyesi.
Azaldığı durumlar; Anemi, gebelik, kemik iliği ile sorunlar, lösemi, B12 vitamini eksikliği, aşırı sıvı tüketimi, aşırı kan kaybı, metabolik bozukluklar, kemoterapide kullanılan ilaçlar, eritropoietin eksikiliği, kanamalı enfeksiyonlar, kan kaybı gibi pek çok nedeni olabilir.
Hayvanlarda alyuvar sayıları
TÜR RBC. HGB. HCT
Köpek 5,5 -8,5 / 12 – 18 / 37 - 55
Kedi 5,0 -10 / 10- 15 / 30 - 45
Sığır 5,0 -10 / 8 - 15 / 24 - 46
At 7,0 –11 / 11 - 16 / 34 – 45
Domuz 5,0 – 8 / 10- 16 / 32 - 50
Koyun 9,0 –15 / 9 - 15 / 27 - 45
Keçi 8,0 –18 / 8 - 12 / 22 - 38
HGB (Hemoglobin): Kandaki toplam Hemoglobin sayısıdır.
Arttığı durumlar; Polisitemi vera (kemik iliğinizin çok fazla kırmızı kan hücresi oluşturduğu bir kan bozukluğu),akciğer hastalığı, dehidrasyon, yüksek rakım, ateş, aşırı kusma.
Azaldığı durumlar; anemi gibi durumlarda azalma görülür bu anemiler B12 anemisi ,gebelik anemisi, aplastik anemi, hemolitik ve hemorajik anemiden kaynaklı azalır.
HCT(Hematokrit): Alyuvarların toplam hacminin kandaki yüzdesini verir. Bu sayede vücuttaki eritrosit sayısı da önemli bir yer edinir. Değerinin arttığı durumlar; Dehidrasyon, şok, Polisitemi, asfeksi, stres durumu, Polisitemi Vera . Azaldığı durumlar; Gebeliklerde, kortizon uygulama,anemi.
MCV (Ortalama Hücre Hacmi) : Bir alyuvarın ortalama büyüklüğüdür.
MCH (Ortalama Hücre Hemoglobini) : Her bir alyuvardaki ortalama hemoglobin miktarına denir.
MCHC (Ortalama Hücre Hemoglobin Konsantrasyonu) : Her bir alyuvardaki ortalama hemoglobin ağırlığıdır.
PLT (Trombosit Sayısı) : Kanın pıhtılaşmasını sağlayan elemanların (trombosit) sayısıdır. Kanama durumlarında sayımı oldukça önem kazanır.
Arttığı durumlar; Bazı anemi türleri, karaciğere bağlı sarılıklar, herpes virüs gibi viral enfeksiyonlar, kemoterapik ilaçlar.
Arttığı durumlar; hemolitik anemiler, B12 anemisi, malign tümörler, kemik iliği harabiyeti, polisitemia Vera hastalığı, hemolize yol açan nedenler.
RDW ( Eritrosit Dağılım Genişliği) : Aynı canlıdaki farklı alyuvar boyutlarının birbirine farklılığıdır.
PDW : Trombositlerin dağılım genişliğini gösterir.
RDW-SD : RDW değerini standart sapma şeklinde verir.
RDW-CV : RDW değerini varyasyon katsayısı şeklinde verir.
NE: Nötrofil yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; Stres,miyelojen, enfeksiyon, artrit, tiroid bezi yangısı, yüksek ateş, zehirlenme, akut böbrek yetmezlikleri, miyeloid metaplazi, polisitemi, ketosidoz anemi, bazı ilaçların kullanımları.
Azaldığı durumlar; Folik asit veya B12 eksikliği, dalakta büyüme (hipersplenizm), genetik etmenler (kongenital bağışıklık sistemi sorunları gibi), Kemoterapi, ilaçların etkisi (kusma gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar), yetersiz beslenme.
LY: Lenfosit Yüzdesidir. Lenfosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; çiçek, tüberküloz, Brusella, herpes virüs, bazı ilaçlar, tükürük ve salya ile bulaşan hastalıklar, toksoplazma sarılık kan nakli, otoimmün hastalıklar.
Azaldığı durumlar; Bulaşıcı hastalıkları, Otoimmun hastalıkları (Bağışıklık sistemi bozuklukları), Stereoid tedavisi, kan hastalıkları, ataksi, bağışıklık sistemi yetersizliği.
MO: Monosit Yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Azaldığı durumlar; Viral enfeksiyonlar, B12 eksikliği ve anemi tüberküloz ve lösemi gibi hastalıklarda.
Arttığı durumlar; Bakteriyel ve paraziter enfeksiyonlar, artritler, bağışıklık sisteminin zayıflaması, obezite, akciğer enfeksiyonları ve tüberküloz.
EO: Eozinofil Yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; alerjik hastalıklar, zehirlenmeler, deri hastalıkları paraziter hastalıklar, immun yetmezliğinde, kollajen doku hasarları, neoplastik hastalıklar, gastritler, Addison hastalığı, böbrek hastalıkları, ilaç kullanımı ve ülseratif kolit durumlarında.
Azaldığı durumlar; Böbrek üstü bezinin sorunları, östrojen ve kortikosteroid ilaçların kullanımı, karaciğer ve böbrek hastalıkları, kortizol salgılayan tümörler, cushing sendromu, stres gibi
BA: Bazofil Yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; Bazofilik lösemi hastalığı, kolit, hipotiroidizm, diyabetes mellitüs ve dalak hasarının yoğun olduğu hastalıklar.
Azaldığı durumlar; Akut artritlere bağlı ateşlerde, pnömonilerde, kortikosteroid kullanımında, stres ve toksik durumlar.
MPV: Bir trombositin ortalama büyüklüğüdür.
PCT: İltihaplı hastalık vakalarında artış gösteren prokalsitonin protein miktarıdır.
WBC ( Lökosit Sayısı) : Beyaz kan hücrelerinin (akyuvar) sayısını temsil eder ve hastalıklarda en önemli kriterdir.
Arttığı durumlar; Her türlü virüs, bakteri, mantar ve parazit enfeksiyonlar, akciğer enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonları, dermatit, enterit, dalağın hasarı, lösemi, stres durumları, ilaçlar, hemoliz durumları, hormon bozuklukları,alerjik hastalıklar
Azaldığı durumlar; Kongenital kemik iliği tümörleri, vücudun bağışıklık sisteminin bu hücreleri ve kemik iliğini harap ettiği durumlar, bakterileriyel enfeksiyonlar, ilaçlar, kemik iliği yetmezlikleri (Aplastik anemi), kemoterapiler, AIDS hastalığına yol açan HIV virüsül, ileri derecede dalak büyüklüğü, artrit, beslenme bozuklukları, vitamin eksiklikleri, radyasyon tedavisi, Tüberküloz.
 |
| Lökosit ( akyuvar ) |
RBC (Eritrosit Sayısı) : Kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısıdır. Klinik yönden sayımı birçok hastalığın tanısında yardımcı olur. Ağır egzersiz ve yüksek rakımda sayıları artarken düşük olması kansızlık (anemi) veya kan kaybını gösterir. Ayrıca hemolize neden olan bazı ilaçlar da eritrosit sayısını azaltabilir.
Arttığı durumlar; Polisitemia vera, yüksek rakım, akciğer hastalıklarında, kalp hastalıklarında, Böbrek hastalıkları, Pulmoner fibroz, kor pulmonale, fazla miktarda kan nakli ile alınan kan, az su içme, bağırsak tıkanıklığı, aort damarında daralma yaşanması, Karbon monoksit zehirlenmesi, kanda düşük oksijen seviyesi.
Azaldığı durumlar; Anemi, gebelik, kemik iliği ile sorunlar, lösemi, B12 vitamini eksikliği, aşırı sıvı tüketimi, aşırı kan kaybı, metabolik bozukluklar, kemoterapide kullanılan ilaçlar, eritropoietin eksikiliği, kanamalı enfeksiyonlar, kan kaybı gibi pek çok nedeni olabilir.
Hayvanlarda alyuvar sayıları
TÜR RBC. HGB. HCT
Köpek 5,5 -8,5 / 12 – 18 / 37 - 55
Kedi 5,0 -10 / 10- 15 / 30 - 45
Sığır 5,0 -10 / 8 - 15 / 24 - 46
At 7,0 –11 / 11 - 16 / 34 – 45
Domuz 5,0 – 8 / 10- 16 / 32 - 50
Koyun 9,0 –15 / 9 - 15 / 27 - 45
Keçi 8,0 –18 / 8 - 12 / 22 - 38
HGB (Hemoglobin): Kandaki toplam Hemoglobin sayısıdır.
Arttığı durumlar; Polisitemi vera (kemik iliğinizin çok fazla kırmızı kan hücresi oluşturduğu bir kan bozukluğu),akciğer hastalığı, dehidrasyon, yüksek rakım, ateş, aşırı kusma.
Azaldığı durumlar; anemi gibi durumlarda azalma görülür bu anemiler B12 anemisi ,gebelik anemisi, aplastik anemi, hemolitik ve hemorajik anemiden kaynaklı azalır.
HCT(Hematokrit): Alyuvarların toplam hacminin kandaki yüzdesini verir. Bu sayede vücuttaki eritrosit sayısı da önemli bir yer edinir. Değerinin arttığı durumlar; Dehidrasyon, şok, Polisitemi, asfeksi, stres durumu, Polisitemi Vera . Azaldığı durumlar; Gebeliklerde, kortizon uygulama,anemi.
MCV (Ortalama Hücre Hacmi) : Bir alyuvarın ortalama büyüklüğüdür.
MCH (Ortalama Hücre Hemoglobini) : Her bir alyuvardaki ortalama hemoglobin miktarına denir.
MCHC (Ortalama Hücre Hemoglobin Konsantrasyonu) : Her bir alyuvardaki ortalama hemoglobin ağırlığıdır.
PLT (Trombosit Sayısı) : Kanın pıhtılaşmasını sağlayan elemanların (trombosit) sayısıdır. Kanama durumlarında sayımı oldukça önem kazanır.
Arttığı durumlar; Bazı anemi türleri, karaciğere bağlı sarılıklar, herpes virüs gibi viral enfeksiyonlar, kemoterapik ilaçlar.
Arttığı durumlar; hemolitik anemiler, B12 anemisi, malign tümörler, kemik iliği harabiyeti, polisitemia Vera hastalığı, hemolize yol açan nedenler.
RDW ( Eritrosit Dağılım Genişliği) : Aynı canlıdaki farklı alyuvar boyutlarının birbirine farklılığıdır.
PDW : Trombositlerin dağılım genişliğini gösterir.
RDW-SD : RDW değerini standart sapma şeklinde verir.
RDW-CV : RDW değerini varyasyon katsayısı şeklinde verir.
NE: Nötrofil yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; Stres,miyelojen, enfeksiyon, artrit, tiroid bezi yangısı, yüksek ateş, zehirlenme, akut böbrek yetmezlikleri, miyeloid metaplazi, polisitemi, ketosidoz anemi, bazı ilaçların kullanımları.
Azaldığı durumlar; Folik asit veya B12 eksikliği, dalakta büyüme (hipersplenizm), genetik etmenler (kongenital bağışıklık sistemi sorunları gibi), Kemoterapi, ilaçların etkisi (kusma gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar), yetersiz beslenme.
LY: Lenfosit Yüzdesidir. Lenfosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; çiçek, tüberküloz, Brusella, herpes virüs, bazı ilaçlar, tükürük ve salya ile bulaşan hastalıklar, toksoplazma sarılık kan nakli, otoimmün hastalıklar.
Azaldığı durumlar; Bulaşıcı hastalıkları, Otoimmun hastalıkları (Bağışıklık sistemi bozuklukları), Stereoid tedavisi, kan hastalıkları, ataksi, bağışıklık sistemi yetersizliği.
MO: Monosit Yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Azaldığı durumlar; Viral enfeksiyonlar, B12 eksikliği ve anemi tüberküloz ve lösemi gibi hastalıklarda.
Arttığı durumlar; Bakteriyel ve paraziter enfeksiyonlar, artritler, bağışıklık sisteminin zayıflaması, obezite, akciğer enfeksiyonları ve tüberküloz.
EO: Eozinofil Yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; alerjik hastalıklar, zehirlenmeler, deri hastalıkları paraziter hastalıklar, immun yetmezliğinde, kollajen doku hasarları, neoplastik hastalıklar, gastritler, Addison hastalığı, böbrek hastalıkları, ilaç kullanımı ve ülseratif kolit durumlarında.
Azaldığı durumlar; Böbrek üstü bezinin sorunları, östrojen ve kortikosteroid ilaçların kullanımı, karaciğer ve böbrek hastalıkları, kortizol salgılayan tümörler, cushing sendromu, stres gibi
BA: Bazofil Yüzdesidir. Lökosit hastalıklarında bakılır.
Arttığı durumlar; Bazofilik lösemi hastalığı, kolit, hipotiroidizm, diyabetes mellitüs ve dalak hasarının yoğun olduğu hastalıklar.
Azaldığı durumlar; Akut artritlere bağlı ateşlerde, pnömonilerde, kortikosteroid kullanımında, stres ve toksik durumlar.
MPV: Bir trombositin ortalama büyüklüğüdür.
PCT: İltihaplı hastalık vakalarında artış gösteren prokalsitonin protein miktarıdır.
Hiç yorum yok:
yorum