KÖPEK EĞİTİMİNDE TEMEL KOMUTLAR

Temel Komutlar

Temel komutlara geçmeden önce köpek sevk kemerinin nasıl tutulacağını bilmek gerekir. Aksi takdirde köpek sahibinin yaralanmasına sebep olabilir. Özellikle büyük cüsseli ve güçlü köpekler sahibini ve eğitmenini düşürme, sürükleme, bilek ve omuz çıkması gibi durumlar oluşturarak yaralamalara sebep olur

Hayır Komutu

Bu eğitim diğer eğitimlerin temelini oluşturur. Bu komut köpeğe küçük yaşta sözlü olarak öğretilir. Köpek bu komutu sahibinin sesi ve mimiklerinden anlar. Köpek yanlış bir hareket yaptığı zaman biraz sert ve kızgın bir ses tonu ile birlikte işaret parmağı köpeğe gösterilerek ikaz edilir, böylece köpek işaret olarak komutu öğrenmiş olur. Köpek büyüdüğü zaman bu sözlü komut yanında eğitim zinciri kullanılarak fiziksel olarak da desteklenmiş olur. Ancak bu tasmaların kullanımı sırasında dikkat edilecek nokta tasmanın çekme 

şiddetini ayarlayarak bir anda çekilip bırakılmasıdır. Eğitim zinciri köpeğin boynuna da düzgün

konumlandırılmalıdır.

Çekme sonrası kayış gevşetildiğinde zincir de gevşemeli sıkılı pozisyonda kalmamalıdır. Ayrıca bu komut önemini kaybetmemesi için fazla kullanılmamalıdır.

İzle Komutu

Köpeğin sol tarafta uyumlu bir şekilde yürütülmesi için verilen komuttur. Köpek sahiplerinin birçoğu köpeği ile beraber sokakta yürürken birçok problem yaşanır. İzle 

komutunu bilmeyen köpekler sahiplerini çok zor durumlara düşürebilir. Bu durumdaki köpeğin dışarıda gezdirilmesi zordur ve köpek sahibi zor anlar yaşayabilir.Eğitim tasması takılı olan köpeği sol tarafa almak gerekir. Tasmanın bağlandığı kayışın ucu sağ elde olmalı, uyarılar ve ödüller sol el ile verilmelidir. İlk önce onu şartlandırmak için eğitici, el ile sol bacağına vurup ve kocaman bir adım atarak izle komutu 

ile birlikte hareket etmesini sağlamalıdır.

Kayış sağ elde ve gergin olmalıdır. Başta kafa sol ile okşanarak, fiziki ödül verilerek isteklendirme yüksek tutulmalıdır. Ayrıca sol el yan ödülü olan yiyecek vermekte de kullanılır. Düz bir hat ve sakin bir ortam olmalıdır. Şartlanma 3-4 adımda bir komut tekrarı 

ile mümkündür daha sonra mesafe ve adım aşamalı olarak artırılabilir.10-15 adımda bir izle komutu verilebilir. Sonra 20-30 adımda ve en sonunda izle komutu ile yürümeye şartlanana kadar köpek ile uzun yürüyüşler problemsiz olacaktır.

Unutulmaması gereken önemli nokta köpek ileri gittiğinde sağ eldeki kayış gerilir. Bu gerginlik hissedebildiğinde hayır şartlı uyarısının ardından fiziki uyarı olarak da kayış çekilmelidir. Doğru yürüyüşte hem sözlü hem de fiziki ödül verilmelidir. Bir süre sonra hayır sözlü uyarısına şartlanan köpek fiziki uyarı yapılmasa bile komuta uyacak ve uslu bir şekilde 

takip edecektir. Zira köpek sahibi ile yürürken ödül, sahibini sürüklerse uyarı alacağını öğrenmiş olur. Böylece köpek, sahibini değil; sahibi köpeği gezdirmiş olacaktır.

Dur Komutu

Yavru köpeklerin bu eğitimi almaları için en etkin yol karşıdan avuç içinin köpeğe dönük olarak dur komutunun tekrarlanmasıdır. Kimi köpek bu komutu anlamayarak eğiticiye doğru hareket eder. Bunu engellemek amacıyla işaret parmağı gösterilerek hayır komutu ile birlikte dur komutu verilir. Zamanla dur komutu fiziksel olarak desteklenmelidir. Bu amaçla izle komutundayken ara ara eğitici duraksar, sol elin avuç içi köpeğin burnuna doğru uzatılarak köpeğin ilerlemesi engellenir ve dur komutu bu hareketle birlikte verilerek 

köpeğin bu komuta alışması sağlanır. Köpek ilerlemek isterse hayır komutuyla birlikte dur komutu tekrarlanarak köpeğin durması sağlanır.

Serbest olarak bu komuta alıştırmak için köpek durduktan sonra avuç içi köpeğe doğru dönük olarak ve komut tekrarlanarak köpekten bir adım uzaklaşılır.

Bu durumda köpek ilerlemek isterse hayır-dur komutu tekrarlanarak köpeğin durması sağlanır. Daha sonra köpeğe doğru dönük olarak elin avuç içi köpeğe doğru uzatılır ve dur komutu verilerek köpekten uzaklaşılır. Dikkat edilmesi gereken bir konu, bu mesafenin 

yavaş yavaş açılması ve her defasında geri gelinmesidir. Komutu başarı ile uygulayan köpeğe ödül verilir.

Otur Komutu

Otur komutuyla köpek şayet yürüyor ise köpek eğiticiyle aynı hizada ve solda oturmalıdır. Serbest ya da eğiticinin karşısında ise yine oturup ikinci bir emre kadar beklemelidir. Yemek yemeyi veya oyun oynamayı seviyorsa daha kolay öğrenir. Ancak şartlandırma doğru metotla yapılmalıdır. Bunun için onlarca yöntem vardır.İlk yöntem en çok kullanılan klasik oturtma tekniğinde kararlı bir ses tonuyla otur sözlü komutundan hemen sonra bir el köpeğin bedenle kuyruğunun birleştiği yerin biraz üst tarafına bastırılırken diğer elde tutulan kayış yukarı kaldırılır ve eşit basınç ile köpek oturtturulur. Kalça yere tam değmek zorundadır. Ardından hem sözlü hem de fiziki ödül verilmelidir

Yürüyüş sırasında emir verildiyse sol tarafta ve aynı hizada oturmasını sağlamak gerekir. Yanlış oturuşlarda sol el vücutta tutularak oturma eylemi gerçekleşmeden doğru yönlendirilmelidir. Kolay öğrenilen bu komut tekrarlarla köpeğin otur emrinden sonra oturması sağlanacaktır. Burada önemli olan nokta ise otur emri verilmeden sağ elde tutulan kayışı kafasına en yakın yerden yukarı doğru kaldırarak aynı anda sol elin avuç içi ile kuyruğun vücutla birleştiği noktaya eşit basınç uygulanmasıdır. Bunu yaparken köpek kasılmamalıdır.

Bir diğer yöntem ise oyunu seven köpeklerde yemek yerine oyuncakla onun dikkatini çekmektir. Objenin yukarı kaldırılması ile dikkati oyuncağa yoğunlaşmış köpeğin vücudu esnek bir hâl alır. Kalçası yere değer değmez otur komutu verildikten sonra sevdiği obje 

verilmelidir. Böylece köpekteki şartlanma her otur komutundan sonra oyuncak verileceği şeklinde oluşacak ve her otur komutundan sonra oturacaktır.

Bekle Komutu

Bekle komutun öğrenilebilmesi için otur komutunun iyice öğrenilmesi lazımdır. Köpek oturma pozisyonunda iken ikinci bir emre kadar beklemelidir.

 Otur komutuyla oturan köpeğin avuç içi ile yüzüne değdirmeden gözlerini kapatacak şekilde tutup bekle komutu sesli olarak verilmelidir. Şartlar ne olursa olsun kalk ve izle komutu verilinceye kadar o şekilde tutmak gerekir. Köpek, bekle emrini bozarsa sözlü uyarıdan hemen sonra zinciri sertçe çekerek fiziki uyarıyı yapmak gerekir

Yat Komutu

Köpeğe yat komutunun öğretilebilmesi için izle, otur, bekle komutlarının verilmesi gerekir. Bu aşamaları geçen köpeğin yat komutunu öğrenmesi daha kolay olacaktır. Birçok yöntem vardır. İlk yöntem köpeğin tasmasını sol el ile kavrayarak hareket kabiliyetini kısıtlayıp bu esnada eğiticiye yakın olan bacağını diğer el ile ileri doğru çekerken aynı anda yat komutunu vererek onu yatma pozisyonuna getirmektir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise aynı anda sol elin avuç içi ile boyun kısmından aşağıya doğru basınç uygulamaktır. Tekrar edilen egzersizlerle verilen ödüller ve sevgi gösterisi ile köpeğe kolayca yat komutu öğretilecektir. Yat komutunu öğretmenin diğer bir yöntemi de yemek isteğinden faydalanmaktır. Küçük sosis parçaları veya kaşar peyniri parçaları bu iş için 

idealdir.

Önce köpeğe küçük bir parça yiyecek koklatıldıktan sonra bir miktarının tadına bakmasına izin verilir. Eğitmene daha iyi odaklanmasının ardından yat emri ile elde tutulan yiyecek yavaşça köpeğin karnı yere değinceye kadar aşağıya indirilmelidir. Aynı anda sol 

elin avuç içiyle boyun kısmından aşağıya uygulanacak basınç köpeğin emre uymasını sağlayacaktır. Doğru yapınca iki patisinin arasına bırakılacak yiyecekle ödüllendirilmesi gerekmektedir

Burada önemli olan nokta köpeğe tam olarak yere yatmadan ödül verilmemesidir. Aksi durumda köpek yatmadan da ödül alabileceğine şartlanacaktır ve yat komutuna itaat etmeyecektir.

Yat-Bekle Komutu

Bu komutun öğrenilebilmesi için yat komutunun öğrenilmiş olması gerekmektedir. Yat komutundan sonra uzunca bir süre beklenilmesini sağlamaktır. Onu şartlandırırken solavuç içi gözlerini kapatacak şekilde yüzüne doğru götürülerek sözlü olarak kal ya da bekle 

komutu verilmelidir. İlk başta kısa bir süre yerinde kalmalı, ardından süre uzatılmalıdır. Otuz saniyeden başlayıp sırası ile 2-3-5-10 dakika yatarak beklemelidir.

Sürelerin onunda sözlü ve fiziki ödül verilerek komut pekiştirilmelidir. Köpekler bu durumda çok fazla beklemek istemez.

Çevrede olup bitenlerden haberdar olma istekleri onun kalkmasına sebep olur. Bunu önlemek için bekle komutundan hemen sonra sol ayak ile gezdirme kayısına köpeğin boynuna en yakın yerden bastırılır ve sağ el ile kayış gerdirilir. Köpek bu pozisyonu 

bozmaya çalışırsa sözlü olarak hayırdan sonra fiziki uyarıda bulunulmalıdır. Ardından yat komutu verilmelidir. Bu komutu öğrenen köpek artık herhangi bir yerde yatacak ve usulca bekleyecektir.