Tarımsal üretimi azaltan, ürün kalitesini etkileyen hastalık, zararlı ve yabancı otların zararından bitkileri korumak amacıyla yapılan işlemlere zirai mücadele veya bitki sağlığı işlemleri adı verilir.
Mücadele Yöntemleri
Mücadele Yöntemlerinin Sınıflandırılması
Bitkilerde zarar meydana getiren etkenlerle yapılacak mücadele yöntemleri, tarımsal üretimin kalite ve miktarını arttırmak amacıyla yapılan sulama,gübreleme,
toprak işleme, ıslah gibi çalışmalar kadar önemlidir. Hastalık, zararlı ve yabancı otlarla mücadele
yöntemleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:
• Hastalık etmenleriyle genel mücadele yöntemleri: Bir etmenin kendi gelişimini devam ettirmek amacıyla bitkilere zarar vermesi sonucu bitkideki fizyolojik olayların normalden sapması ve bitkinin bu durumu gözle görülebilir belirtilerle sergilemesine bitki hastalıkları denir. Bitki hastalıklarına canlı (fungus, bakteri, virüs) ve cansız (iklim şartları, hava kirliliği gibi) etmenler neden olur. Bitki hastalıkları ile mücadelede uygulanan başlıca yöntemler şunlardır:
• Kültürel mücadele
• Mekanik mücadele
• Fiziksel mücadele
• Dayanıklı çeşit yetiştirilmesi
• Biyolojik mücadele
• Kimyasal mücadele
• Yasal önlemler
Zararlılarla genel mücadele yöntemleri:
Kültür bitkilerini yiyerek, keserek, emgi yaparak verim ve kalitenin düşmesine, depolanan ürünlerin muhafazası sırasında bunları yiyerek ve pisliklerini bırakarak verim ve kalitesinin düşmesine neden olan canlılara bitki zararlıları denir. Bitki zararlılarına karşı uygulanan başlıca mücadele yöntemleri şunlardır:
• Kültürel önlemler
• Dayanıklı bitki tür ve çeşitlerinin yetiştirilmesi
• Sağlıklı üretim materyallerinin kullanılması
• Ekim ve hasat zamanının ayarlanması
• Ekim nöbeti
• Kültürel işlemlerin düzenli yapılması
• Bitki artıkları ve yabancı otların yok edilmesi
• Tuzak bitkiler
• Biyolojik mücadele
• Predatörler (avcılar)
• Parazitoitler
• Parazitler (asalak böcekler)
• Patojenler
• Biyoteknik mücadele
• Fiziksel yöntemlerle mücadele
• Yakma
• Yüksek sıcaklıktan yararlanma
• Düşük sıcaklıktan yararlanma
• Radyasyondan yararlanma
• Elektrikten yararlanma
• Su altında bırakma
• Sesten yararlanma
• Manyetik alandan yararlanma
• Atmosfer gazlarından yararlanma
• Mekaniksel yöntemlerle mücadele
• Ezme
• Toplama
• Engelleme
• Tuzaklarla yakalama
• Kimyasal mücadele
• Yasal mücadele (karantina önlemleri)
• Dış karantina
• İç karantina
• Entegre mücadele
• Genetik mücadele
Yabancı otlarla genel mücadele yöntemleri:
Kültür bitkileri ile toprak, besin maddeleri, su, ışık, oksijen ve kullanılan alan bakımından rekabet eden, gelişimleri kültür bitkilerine göre daha hızlı olan, verim ve kalite bakımından düşüşlere neden olan bitkilere yabancı otlar denir. Yabancı otlar ile başlıca mücadele yöntemleri şunlardır:
• Kültürel önlemler
• Mekanik mücadele
• Biyolojik mücadele
• Kimyasal mücadele
• Ekim veya dikim öncesi uygulama
• Çıkış öncesi uygulama
• Çıkış sonrası uygulama
• Ateşleme (yakarak mücadele)
Kimyasal ilaçlar kullanılmadan önce arazideki hastalık, zararlı ve yabancı ot yoğunluğuna tespit edilmeli, ürüne zarar verecek oranda hastalık, zararlı ve yabancı ot varsa ve bunları önlemek için kimyasal ilaç kullanmanın dışında başka bir mücadele şekli yoksa ancak o zaman ilaçlı mücadele yapılmalıdır. İlaç kullanmadan önce maliyet hesabı yapılmalıdır. Bu işlem yapıldıktan sonra uygun ilaç seçilmelidir.Kimyasal mücadele ilaçlarından beklenen sonuçların alınabilmesi için ilaçlama zamanı iyi belirlenmelidir. İlaçlama zararlı etmenin salgın yapmadan ve en hassas olduğu dönemde yapılmalıdır: İlacının etkililiği, ilacın kullanım zamanındaki iklim koşullarıyla ilişkilidir. Günün serin olduğu sabah ve akşamüzeri, rüzgârsız ve yağışsız havada ilaçlama yapmalı; rüzgârlı havada ilaçlama yapmak zorunluluğu varsa ilaçlama esnasında rüzgâr arkaya alınmalıdır.
Hiç yorum yok:
yorum